پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه یکپارچه درمان فراتشخیصی بر تنظیم هیجان دانش آموزان کودک مضطرب و شیوه های فرزندپروری مادران آن ها انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون، گروه کنترل و دو مرحله پیگیری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر 8 تا 10 ساله، در سال تحصیلی 1400-1399 شهر تهران و مادران آن ها بود. با روش نمونه گیری هدفمند، 30 دانش آموز مضطرب شناسایی و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره (کنترل و آزمایش) قرارگرفتند. ابزارها شامل پرسش نامه های تنظیم هیجان کودک و نوجوان و شیوه­های فرزندپروری ارجمندنیا(شفا) بود. گروه آزمایش 15جلسه، 60 دقیقه ای مداخله گروهی دریافت کرد؛ اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل واریانس عاملی با اندازه گیری مکرر انجام شد. نتایج نشان داد که برنامه یکپارچه درمان فراتشخیصی بر کاهش استفاده از راهبرد سرکوب و افزایش به کارگیری راهبرد ارزیابی مجدد در مهارت تنظیم هیجان دانش آموزان و بهبود شیوه های فرزندپروری مادران آن ها اثر معناداری دارد. به نظر می رسد برنامه یکپارچه درمان فراتشخیصی می تواند به عنوان روشی کوتاه مدت جهت ارتقاء مهارت تنظیم هیجان دانش آموزان کودک مضطرب و شیوه های فرزندپروری مادران آن ها مورد استفاده قرار گیرد.

اختلالات اضطرابی از شایعترین مشکلات در بین کودکان می باشد که می تواند به مشکلات کارکردی منجر شود. اکثر مطالعات خانوادگی بیانگر همپوشی بالای اختلالات اضطرابی کودک و خانواده وی بوده اند. با توجه به تمهیدات یاد شده، هدف مطالعه حاضر، تعیین تفاوت بین اضطراب صفت-حالت و ابعاد کمال گرایی مادران کودکان با و بدون علائم اضطرابی می باشد. بر این اساس نمونه ای متشکل از 110کودک (55کودک مبتلا به اضطراب و 55 کودک غیر مبتلا به اضطراب) به همراه مادرانشان مورد مطالعه قرار گرفتند. کودکان مضطرب از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و کودکان غیر مضطرب بر اساس همتا سازی متغیر های جمعیت شناختی با گروه مضطرب، از مدارس ابتدایی شهر مشهد انتخاب شدند. مادران کودکان مورد بررسی پرسشنامه های اضطراب صفت-حالت، ابعاد کمال گرایی فراست و سیاهه رفتاری کودک (فرم والد) را تکمیل نمودند.مقایسه نتایج دو گروه بر اساس آزمون t مستقل انجام شد. نتایج نشان داد که مادران کودکان مضطرب به طور معناداری سطوح بالاتر از اضطراب صفت-حالت، انتظارات والدینی، انتقادد والدینی، نگرانی درباره اشتباهات، استاندارد های بالا و تردید را نسبت به مادران کودکان بدون علائم اضطرابی دارند.نتایج این پژوهش نشانگر ارتباط اضطراب کودکان با برخی از عامل های والدینی از قبیل اضطراب و ابعاد کمال گرایی مادران بوده است. پس شایسته است در ارزیابی و درمان کودکان مضطرب به برخی از عوامل والدینی توجه داشت.

هدف این پژوهش، فهم دیدگاه کارشناسان در مورد روش های انتقال مفاهیم فرهنگی و اجتماعی از طریق پویانمایی است. دلیل اصلی توجه به این امر، استراتژیک بودن ژانر پویانمایی برای کودکان است؛ ژانری که می تواند به عنوان جزئی از فرآیند رشد کودک و وسیله نهادینه شدن انواع مفاهیم اجتماعی و فرهنگی موردنیاز وی در طول زمان رشد به حساب آید. از این رو مفاهیم منتقله و روش های نهادینه شدن صحیح مفاهیم، برای استفاده از این ابزار در فرایند رشد کودک، اهمیت خواهد داشت. این پژوهش با استفاده از روش کیفی انجام شده و از طریق مصاحبه عمیق با کارشناسان، اطلاعات و داده ها جمع آوری گردیده است. همچنین، از روش مقایسه دائمی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. به منظور همگرایی مصاحبه ها و نیز نگاه عملی به موضوع، تأکید در مصاحبه ها بر نمونه ای ایرانی از تولیدات مرکز صبا با نام «پهلوانان» بود؛ که به داستان هایی از زندگی پوریای ولی به عنوان یک اسطوره ایرانی می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که : «ساخت مفهوم توسط کودک به جای انتقال آن» ، «تقویت بازارهای جانبی (ایجادپیوست فرهنگی) به عنوان تحکیم کننده انتقال مفاهیم»، «تولید پویانماییهای صامت(بدون دیالوگ)»، «الگو پروری»،«توجه انتقال مفاهیم بر اساس مقتضای سنی کودک»، «انتقال مفاهیم در حاشیه به جای متن پیام»،«استفاده از روش یادگیری پنهان»،« اصالت داستان زیبا و متناسب با مفهوم در نوشتن فیلم نامه»، از مهم ترین روش های انتقال مفاهیم فرهنگی و اجتماعی از طریق پویانمایی است.

مقدمه: اختلالات اضطرابی از شایع ترین مشکلات در بین کودکان می باشد که می تواند به مشکلات کارکردی منجر شود. اکثر مطالعات نشانگر همپوشی بالای اختلالات اضطرابی کودک و خانواده وی بوده اند. هدف مطالعه حاضر، مقایسه بین سبک های والدگری و خودکارآمدی والدگری مادران کودکان مضطرب و غیرمضطرب بوده است.روش کار: در این تحقیق علی- مقایسه ای در سال 1392 110 کودک (55 کودک مبتلا به اضطراب و 55 کودک غیرمبتلا به اضطراب) به همراه مادران شان شرکت کردند. کودکان مضطرب از طریق نمونه گیری در دسترس و کودکان غیرمضطرب بر اساس همتاسازی متغیرهای جمعیت- شناختی با گروه مضطرب از مدارس ابتدایی شهر مشهد انتخاب شدند. مادران کودکان، پرسش نامه های سبک های والدگری، خودکارآمدی والدگری و اطلاعات جمعیت شناختی را تکمیل نمودند. مقایسه نتایج دو گروه با استفاده از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی و آزمون تی مستقل انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که تعارض و سردرگمی مادران کودکان مضطرب به طور معنی داری بالاتر از تعارض و سردرگمی مادران گروه شاهد (P<0.001) و پاسخ دهی، دسترسی و حساسیت مادران کودکان مضطرب به شکل معنی داری پایین تر از مادران کودکان گروه شاهد (P<0.001) است. هم چنین مادران کودکان مضطرب سطوح پایین تر خودکارآمدی والدینی را در مقایسه با مادران کودکان غیرمضطرب نشان دادند (P<0.001)نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشانگر ارتباط اضطراب کودکان با برخی از عوامل والدگری مثل سبک های والدگری و خودکارآامدی والدگری بوده است. بنابراین شایسته است در ارزیابی و درمان کودکان مضطرب و هم چنین پیشگیری به برخی از عوامل والدینی توجه شود.اصل مقاله بصورت متن کامل انگلیسی، در بخش انگلیسی قابل رویت است.

1پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثریخشی درمان مبتنی بر ذهنی­ سازی و درمان مبتنی بر رابطه والد-کودک بر کارکردهای اجرایی و علائم اضطرابی کودکان مضطرب انجام شد. روش پژوهش حاضر نیمه ­آزمایشی، همراه با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی مادران کودکان مضطرب شرکت پالایش نفت شهر بندرعباس در سال 1402 بودند که براساس ملاک های ورود و خروج 45 نفر واجد شرایط ورود به مطالعه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه ازمایش و یک گروه کنترل گمارده شدند. آزمودنی­ها با استفاده از پرسشنامه­ های رتبه­ بندی رفتاری کارکردهای اجرائی جیوآ و همکاران (2000) و مقیاس اضطراب کودکان اسپنس- فرم والدین (1998)  در مراحل پیش­ آزمون، پس ­آزمون و پگیری مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمون تحلیل واریانس مختلط نشان داد که تفاوت معناداری بین گروه کنترل با درمان مبتنی بر ذهنی­ سازی و درمان مبتنی بر رابطه والد-کودک در کارکردهای اجرایی و علائم اضطرابی کودکان مضطرب وجود دارد  و درمان مبتنی بر ذهنی­ سازی و رابطه والد-کودک منجر به کاهش علائم اضطرابی، و افزایش کارکردهای اجرایی در کودکان مضطرب شده است. همچنین درمان مبتنی بر رابطه والد-کودک موثرتر از درمان مبتنی بر ذهنی­ سازی در کاهش علائم اضطرابی است. بنابراین باتوجه به یافته­­ های پژوهش می­ توان نتیجه گرفت که از برنامه ­های درمانی مبتنی بر ذهنی­ سازی و رابطه والد-کودک می­ توان به عنوان مداخله ی مناسب در جهت بهبود کارکردهای اجرایی و کاهش علائم اضطرابی در کودکان مضطرب استفاده کرد.

زمینه: یکی از متغیرهایی که با تنیدگی مادران رابطه دارد، کنش تأملی آنان است. کنش تأملی یا ذهنی سازی یک نمود آشکار از روایت ظرفیت ذهنی سازی در افراد است. نقش پراهمیت مادر به عنوان مراقب اولیه و اصلی کودک و به دنبال آن، تأثیر تنیدگی بر گسترۀ وسیعی از عملکرد مادر از جمله در فرآیند ذهنی سازی بین او و کودک، ضرورت برنامه های والدگری تأملی انطباق­یافته با ذهنی سازی مادر را جهت کاهش تنیدگی مادران مضطرب آشکار می سازد، ولی مرور مطالعات پیشین نشان می دهد در این زمینه شکاف پژوهشی وجود دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه والدگری تأملی تطبیق ­یافته بر تنیدگی مادران مضطرب انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر، شبه ­آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل تمامی مادران مضطرب ساکن شهر تهران در سال 1401 بود. نمونه گیری با اعلام فراخوان در سه مهدکودک و چهار کلینیک روانشناختی در شهر تهران و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از نوع هدفمند از بین مادران داوطلب دارای علائم اضطراب انجام شد. در نهایت، تعداد 20 نفر مادر مضطرب (با کسب حداقل نمرۀ اضطراب متوسط در آزمون اضطراب بک) به عنوان نمونۀ آماری انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارش شدند. ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات نیز شامل پرسشنامۀ تنیدگی والدینی - فرم کوتاه (آبیدین، 1995) بود. گروه آزمایش در طی 8 جلسه، برنامۀ آموزش والدگری تأملی تطبیق یافته با ذهنی سازی مادر را دریافت کردند، ولی اعضای گروه گواه هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. همچنین برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس و نرم­افزار SPSS-20 استفاده شد. یافته ­ها: نتایج آزمون تحلیل کواریانس در پژوهش حاضر نشان داد برنامه مداخله ای والدگری تأملی تطبیق­ یافته در بین خرده مقیاس های سه گانۀ تنیدگی والدینی به طور معناداری باعث کاهش آشفتگی والدین و تعاملات ناکارآمد والد - فرزند شد (0/001 P<)، اما در کاهش نمرات خرده مقیاس ویژگی های کودک مشکل آفرین اثربخش نبود. نتیجه ­گیری: با توجه به اثربخشی برنامه مداخله ای والدگری تأملی تطبیق ­یافته بر میزان تنیدگی مادران مضطرب در مطالعۀ حاضر، به نظر می رسد آموزش والدین در این زمینه می تواند یکی از مناسب ترین روش ها برای بهبود تعاملات مادر - کودک، شکل گیری دلبستگی ایمن در کودکان و متعاقب آن، کاهش سطح تنیدگی مادران مضطرب یاشد.

هدف: هدف از این پژوهش مقایسه نحوه روایت زندگی توسط افراد افسرده و مضطرب مراجعه کننده به درمانگاه های بهداشت روان شهر تهران با گروه غیر بالینی بود. «روایت» مفهوم اساسی شخصیت در رویکرد روایت است. در این پژوهش، سه مفهوم عاملیت، مشارکت همدلانه و روایت رهایی بخش در روایت ها بررسی شد. روش: در این مطالعه مقطعی – تحلیلی برای انتخاب نمونه (هفت فرد افسرده، پنج فرد مضطرب و پنج فرد غیر بالینی که حداقل تحصیلات آنها دیپلم بود و بین 20 تا40 سال داشتند) از آزمون Scl-90-R و تشخیص روانشناس یا روانپزشک استفاده گردید. روایت ها به شیوه مصاحبه نیمه ساختار یافته داستان زندگی مک آدامز گردآوری و داده ها با استفاده از تحلیل محتوا و تحلیل واریانس یکطرفه بررسی شد. یافته ها: گروه غیر بالینی نسبت به گروه مضطرب و گروه اخیر نسبت به گروه افسرده به طور معنی داری از روایت های رهایی بخش بیشتری استفاده کردند. عاملیت در گروه غیر بالینی از دو گروه دیگر بیشتر بود و در مشارکت همدلانه تفاوتی بین آنها نبود. نتیجه گیری: وجود تفاوت در روایت ها بیانگر آن است که بررسی روایت ها می تواند به عنوان یک ابزار تشخیصی مورد توجه قرار گیرد. محتوای روایت افراد غیر بالینی، رهایی بخش؛ افراد مضطرب، امیدواری نسبی همراه با ابهام (که عاملیت آنها را کاهش می داد)؛ و افراد افسرده، ناامیدی و تابع جبر زمان بودن بود.

مقدمه: با توجه به اهمیت نقش مدیریت ترس و اضطراب در موفقیت درمان، هدف این مطالعه ارزیابی میزان مواجهه دندانپزشکان با بیماران دارای اضطراب و میزان استفاده از تکنیک های کنترل اضطراب آنها بود. مواد و روش ها: مطالعه حاضر توصیفی-مقطعی بوده و در میان 360 نفر ازدندانپزشکان شاغل در شهر اصفهان در سال 1399 با روش نمونه گیری دردسترس انجام شد. پرسشنامه محقق ساخته ای با 20 سوال شامل اطلاعات دموگرافیک و سوالاتی در مورد آگاهی دندانپزشکان در شناسایی بیماران مبتلا به اضطراب دندانپزشکی، فراوانی مواجهه آنها با بیماران مضطرب و فراوانی کاربرد تکنیکهای رفتاری و دارویی کنترل اضطراب طراحی شد. روایی پرسشنامه از طریق محاسبه CVI و پایایی به روش آزمون مجدد اندازه گیری شد. پرسشنامه نهایی به صورت الکترونیکی تهیه و در گروه های مجازی توزیع شد. داده ها از طریق تستهای مجذورکای و ضرایب همبستگی مورد تجزیه قرار گرفت. (خطای معیار 05/0) یافته ها: 311 پرسشنامه کامل و قابل استفاده دریافت شد ( درصد پاسخگویی 86%). 8/49% (155نفر) مرد و میانگین سابقه کار افراد 3/9±3/10 (38-1 سال) بود. میانگین مواجهه دندانپزشکان با افراد مضطرب 23/11±1/27 درصد و فراوانی استفاده از تکنیک های مختلف کنترل اضطراب به ترتیب Tell – Show – Do 9/82 %، پرت کردن حواس 6/71%، وتکنیک های شناختی رفتاری 5/22 % گزارش شد. مقایسه روش های شناختی رفتاری بر اساس جنسیت (001/0P<) معنی داری بود. همچنین به طور معناداری سابقه تجویز دارو در دندانپزشکان زن کمتر بود (001/0P<). دندانپزشکان با سابقه کاری بیشتر طور معناداری، توانایی خود را درمدیریت بیماران مضطرب بالاتر گزارش کردند. نتیجه گیری: با وجود مواجهه دندانپزشکان با افراد مضطرب در گروههای سنی مختلف، به نظر می رسد بیشتر دندانپزشکان بهترین راهکارهای کنترل و درمان بیماران مضطرب را نمی دانند. تکنیک های شناختی رفتاری و آرام سازی عضلات را برای مدیریت بیماران مضطرب به ندرت به کار رفته و تجویز داروهای آرام بخش بسیار اندک است.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه باورهای خودکارآمدی عمومی دانشجویان به صورت بالینی افسرده یا مضطرب، با دانشجویان عادی در دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد. بدین منظور 180 دانشجو با روش نمونه گیری در دسترس، بر اساس نظر روان پزشک، و ابزارهای تشخیصی (پرسشنامه های اضطراب کتل، افسردگی بک) انتخاب شدند: نمونه از سه گروه (هر یک شامل 30 دختر و 30 پسر) تشکیل می شد و شامل دانشجویان مضطرب یا افسرده ای از مرکز مشاوره دانشگاه باهنر بود که در سه ماهه اول سال 89 برای نخستین بار به مرکز مشاوره مراجعه کرده بودند، و همچنین از دانشجویان عادی ای تشکیل می شد که در نیمسال دوم 89-88 مشغول به تحصیل بودند و از لحاظ جنس، سن، سطح تحصیلات، و وضعیت تاهل با گروه اول همتا شده بودند. ابزار دیگر پژوهش، مقیاس خودکارآمدی عمومی (GSE-10) بود. داده ها با استفاده از آزمون خی، تحلیل واریانس یک متغیری، و آزمون تعقیبی شفه مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین دانشجویان افسرده و مضطرب با دانشجویان عادی در خودکارآمدی عمومی تفاوت معنادار وجود دارد و دانشجویان عادی در خودکارآمدی عمومی نمره های بیشتری کسب می کنند.